Α.Το βιβλίο-Η γλώσσα του Θεού
Ένα από τα σημαντικότερα
επιτεύγματα στη διαχρονική πορεία των Ιατροβιολογικών Επιστημών
θεωρείται η ολοκλήρωση της μελέτης του ανθρώπινου γονιδιώματος, γεγονός
το οποίο, κατά γενική παραδοχή, θα επηρεάσει την πορεία του ανθρώπινου
γένους σε όλες τις μελλοντικές γενιές. Ο Dr. Francis S. Collinsείναι
ένας από τους εξέχοντες γενετιστές της Αμερικής, που για πολύ καιρό
υπήρξε ο επικεφαλής του Σχεδίου Ανθρώπινου Γονιδιώματος.Στο βιβλίο του
“The Language of God”, “Η γλώσσα του Θεού”, κατόρθωσε αφενός μεν να
παρουσιάσει με εύληπτο τρόπο το δυσνόητο για τον μη διαθέτοντα ειδικές
γνώσεις κεφάλαιο της γενετικής δομής του ανθρώπινου γονιδιώματος,
αφετέρου δε να καταγράψει το γενικότερο μακροχρόνιο
επιστημονικό και φιλοσοφικό προβληματισμό του και να παρουσιάσει με
απλότητα, με αφοπλιστική ειλικρίνεια, με συγκλονιστική περιγραφή τις
ψυχικές του μεταπτώσεις, πριν την αναγνώριση και την ομολογία της
υπάρξεως του Θεού και της πίστης του σε Αυτόν.Εξετάζει και απορρίπτει
διάφορες απόψεις, από την αθεΐα ως τον Δημιουργισμό της νεαρής Γης, μαζί
με τον αγνωστικισμό και αυτό που επικράτησε να ονομάζεται “Ευφυές
Σχέδιο”.Προτείνει πίστη στην Επιστήμη και πίστη σε έναν ενεργό και
στοργικό Θεό, που δημιούργησε το ανθρώπινο γένος με εξελικτικές
διαδικασίες.
Β.Η πίστη στον ζωντανό Θεό της Αγίας Γραφής και η Επιστήμη μπορούν να συνυπάρξουν
Ιδιαίτερα τελευταία, παρατηρείται ένταση μεταξύ της πίστης στον Θεό
και της Επιστήμης. Έχουμε από τη μία πλευρά επιστήμονες σαν τον Ρίτσαρντ
Ντόκινς και τον Στήβεν Πίνκερ που βλέπουν τη θρησκεία σαν ένα
απομεινάρι του προεπιστημονικού δεισιδαιμονικού παρελθόντος, που η
ανθρωπότητα πρέπει να εγκαταλείψει πια. Από την άλλη, οι Χριστιανοί
διατείνονται ότι η επιστήμη τείνει στον ηθικό μηδενισμό και είναι
ανίκανη να εξηγήσει τα θαύματα γύρω μας. Αυτό το κενό έρχεται να καλύψει
ο Φράνσις Κόλλινς. Ο ίδιος αποτελεί μία τρανταχτή απόδειξη ότι η πίστη
στον ζωντανό Θεό της Αγίας Γραφής και η Επιστήμη μπορούν να
συνυπάρξουν. Ως διευθυντής του προγράμματος για το ανθρώπινο γονιδίωμα
(Human Genome Project) ο Κόλλινς είναι μεταξύ των κορυφαίων επιστημόνων
του κόσμου, επικεφαλής ενός προγράμματος με κόστος δισεκατομμυρίων
δολαρίων, που στοχεύει στην κατανόηση της φύσης του ανθρώπινου
οργανισμού και τη θεραπεία παθήσεων. Κι όμως, στο βιβλίο του Η γλώσσα
του Θεού περιγράφει πώς γνώρισε τον Χριστό ως Σωτήρα του το 1978 και από
τότε είναι ένας πιστός Χριστιανός. «Ο Θεός της Αγίας Γραφής είναι και ο
Θεός του γονιδιώματος», γράφει, «μπορεί να Τον λατρέψει κάποιος στην
εκκλησία αλλά και στο εργαστήριο».
————————————————————————————————
Το βιβλίο του Φράνσις Κόλλινς <<Η γλώσσα του Θεού» και
ξανανοίγει τη μόνιμη αντιπαράθεση για τη σχέση επιστήμης και θρησκείας.
“Μία από τις μεγαλύτερες τραγωδίες των καιρών μας είναι η εντύπωση που
έχει δημιουργηθεί ότι η επιστήμη και η θρησκεία βρίσκονται μόνιμα σε
διαμάχη. Αυτό είναι τελείως περιττό και ανόητο και βαθειά δυσάρεστο και
νομίζω πως αυτές οι διαπεραστικές φωνές που κυριαρχούσαν στη σκηνή τα
περασμένα είκοσι χρόνια πρέπει κάποτε να σωπάσουν».
Για τον Κόλλινς, καθώς μελετούσε και ανέλυε το ανθρώπινο γονίδιο, δεν
έγινε μέσα στο μυαλό του καμμία πάλη. Αντίθετα, αισθάνθηκε ότι ο Θεός
του έδωσε την ευκαιρία να ρίξει μια ματιά στα έργα Του.
‘Όταν κάνεις μια επιστημονική ανακάλυψη, είναι στιγμή επιστημονικής
ευθυμίας, γιατί έχεις ταυτιστεί πολύ χρόνο με αυτήν την έρευνα και
ξαφνικά την ανακαλύπτεις. Είναι όμως και μια στιγμή, όπως αυτή η δική
μου, που νοιώθεις πολύ κοντά στον Δημιουργό, με την έννοια ότι τώρα πια
διακρίνεις ότι κανείς άνθρωπος δεν γνώριζε πριν, παρά μόνο ο Θεός
γνώριζε τα πάντα.»
‘Όταν έχεις μπροστά σου για πρώτη φορά αυτό το καθοδηγητικό βιβλίο με τα 3,1
δισεκατομμύρια γράμματα, που μεταβιβάζει όλα τα είδη πληροφορίας και
όλα τα είδη μυστηρίου για το ανθρώπινο είδος, δεν μπορείς να εξετάζεις
λεπτομερώς σελίδα τη σελίδα, χωρίς αίσθηση δέους. Δεν μπορώ να κάνω κάτι
άλλο, παρά μόνο να κοιτάζω εκείνες τις σελίδες και να έχω την αμυδρή
αίσθηση ότι αυτό είναι κάτι που Εκείνος μου έδωσε, μου επέτρεψε να ρίξω
μια ματιά στο “μυαλό το δικό Του”».
Ο Κόλλινς εντάχθηκε σε μια ομάδα επιστημόνων, των οποίων η έρευνα
βάθυνε την πίστη τους στο Θεό. Ο Ισαάκ Νιούτον, του οποίου η ανακάλυψη
των νόμων της βαρύτητας αναδόμησε τη γνώση μας για την κατανόηση του
σύμπαντος, είπε:
“Αυτό το πιο όμορφο σύστημα μπόρεσε να προέλθει από την εξουσία μιας ευφυούς και ισχυρής ύπαρξης».
Αν και ο Αίνστάιν επαναστάτησε τη σκέψη μας για κάποιο καιρό, με τη
βαρύτητα και τη μετατροπή της ύλης σε ενέργεια, αυτός ο ίδιος πίστευε
ότι το σύμπαν έχει δημιουργό. “Θέλω να μάθω τις σκέψεις Του, τα υπόλοιπα
είναι λεπτομέρειες», είπε. Ανάμεσα στις πιο αμφιλεγόμενες πεποιθήσεις
του Κόλλινς είναι της «θεϊκής εξέλιξης», η οποία ισχυρίζεται ότι η
φυσική επιλογή είναι το εργαλείο που ο Θεός διάλεξε, για να δημιουργήσει
τον άνθρωπο. Σε αυτήν την ερμηνεία της θεωρίας, διαφωνεί ότι ο άνθρωπος
δεν εξελίσσεται περισσότερο.
“Βλέπω το χέρι του Θεού στην πορεία του μηχανισμού της εξέλιξης. Αν ο
Θεός διάλεξε να δημιουργήσει ανθρώπινες υπάρξεις κατ’ εικόνα Του και
αποφάσισε πως ο μηχανισμός εξέλιξης ήταν ένας λεπτός τρόπος να
πραγματοποιήσει αυτό το στόχο, ποιοί είμαστε εμείς να πούμε ότι δεν
είναι αυτός ο τρόπος,» λέει ο επιστήμονας.
“Επιστημονικά, οι δυνάμεις της εξέλιξης από φυσική επιλογή έχουν
βαθιά επηρεάσει το ανθρώπινο είδος, με τις αλλαγές στο πολιτισμό και το
περιβάλλον και την επέκταση τωνανθρωπίνων ειδών σε έξι δισεκατομμύρια
μέλη. Γι’ αυτό, ό,τι βλέπετε είναι πιο πολύ όμορφο απ’ ό,τι φαίνεται». Ο
Κόλλινς υπήρξε άθεος μέχρι την ηλικία των 27 ετών, όταν ως νεαρός
γιατρός επηρεάστηκε από τη δύναμη, που η πίστη έδωσε σε κάποιους από
τους πιο σοβαρά ασθενείς του.
“Υπέφεραν από τρομερές ασθένειες, από τις οποίες δεν μπορούσαν να
ξεφύγουν με τίποτα, και αντί να τα βάλουν με το Θεό, έγειραν στη μεριά
της πίστης ως πηγής μεγάλης άνεσης και καθησυχασμού Αυτό για μένα ήταν
ενδιαφέρον μέχρι συγκλονισμού και αδυναμίας για περαιτέρω σκέψεις και
ενέργειες.
Αποφάσισε να επισκεφθεί έναν Μεθοδιστή ιερέα και του έδωσε ένα βιβλίο
του C. Lewis “Mere Christianity», όπου διαφωνεί ότι ο Θεός είναι μια
λογική πιθανότητα. Το βιβλίο άλλαξε τη ζωή του. «Ήταν ένα επιχείρημα,
που δεν ήμουν έτοιμος να ακούσω» είπε.
«’Ήμουν πολύ χαρούμενος με την ιδέα ότι ο Θεός δεν υπήρχε και δεν είχα κανένα
ενδιαφέρον μέσα μου. Την ίδια στιγμή όμως, δεν μπορούσα να γυρίσω το πρόσωπό μου από την άλλη πλευρά, να αδιαφορήσω».
Ο “φωτισμός του» ήρθε, όταν πήγε για ορειβασία στα Κασκέ’ίντ όρη στην
Ουάσινγκτον. Λέει λοιπόν: ,,’Ηταν ένα όμορφο απόγευμα και ξαφνικά μια
απαράμιλλη ομορφιά της δημιουργίας γύρω μου ήταν τόσο συγκλονιστική,
έτσι ένοιωσα, δεν θα μπορούσα να αντέξω αν κρατούσε ακόμη μια στιγμή».
Ο Κόλλινς πιστεύει ότι η επιστήμη δεν μπορεί να χρησιμοποιείται, για
να αντικρούει την ύπαρξη του Θεού, επειδή βασίζεται στον “φυσικό» κόσμο.
Υπ’ αυτήν την έννοια, πιστεύει ότι τα θαύματα είναι πραγματικά.
“Αν κάποιος θέλει να δεχτεί την ύπαρξη του Θεού ή κάποιας υπερφυσικής
δύναμης έξω από τη φύση, τότε δεν είναι λογικό θέμα να δεχτεί ότι
ευκαιριακά μια υπερφυσική δύναμη μπορεί να εμφανίσει μια εισβολή,» λέει.
“Ο Θεός είναι δίπλα μας, μπροστά μας, αλλά το σπουδαιότερο μέσα στον γενετικό μας κώδικα …
Είμαι επιστήμονας και πιστός, και δεν βρίσκω καμία σύγκρουση μεταξύ αυτών των δύο.
Ως διευθυντής του Προγράμματος Ανθρώπινου Γονιδιώματος, έχω ηγηθεί
συνεργασίας επιστημόνων για να διαβάσουμε τα 3,1 δισεκατομμύρια γράμματα
του ανθρώπινου γονιδιώματος, του βιβλίου εντολών του DNA μας.
Ως χριστιανός βλέπω το DNA, κέντρο πληροφοριών όλων των ζώντων
οργανισμών, σαν τη γλώσσα του Θεού, και την κομψότητα και την
πολυπλοκότητα των ίδιων των σωμάτων μας και της υπόλοιπης φύσης, ως
αντανάκλαση του σχεδίου του Θεού.
Ως μεταπτυχιακός φοιτητής στη φυσικοχημεία τη δεκαετία του 1970,
ήμουν άθεος, μη βρίσκοντας λόγο να υποθέσω την ύπαρξη οποιασδήποτε
αλήθειας έξω από τα Μαθηματικά, τη Φυσική και τη Χημεία. Στη συνέχεια,
όμως, πήγα στην Ιατρική Σχολή και εκεί αντιμετώπισα θέματα ζωής και
θανάτου στο προσκέφαλο των ασθενών μου. Κάποτε, μια ασθενής μου με
ρώτησε «Εσείς σε τι πιστεύετε, γιατρέ;». Αυτό με προβλημάτισε και άρχισα
να ψάχνω για απαντήσεις.
Αναγκάστηκα να παραδεχτώ ότι η επιστήμη, που αγαπούσα τόσο πολύ, ήταν
ανίκανη να απαντήσει σε ερωτήματα όπως «Ποιο είναι το νόημα της ζωής;»
«γιατί είμαι εδώ;» «γιατί τα μαθηματικά λειτουργούν, έτσι κι αλλιώς;»
«Αν το Σύμπαν έχει αρχή, ποιος το δημιούργησε;» «Γιατί οι φυσικές
σταθερές στο Σύμπαν είναι τόσο λεπτά ρυθμισμένες, ώστε να επιτρέπουν τη
δυνατότητα των σύνθετων μορφών ζωής;» «Γιατί οι άνθρωποι έχουν την
αίσθηση της ηθικής;» «Τι συμβαίνει όταν πεθαίνουμε;».
Είχα υποθέσει ότι η πίστη βασίζεται σε συναισθηματικά και παράλογα
επιχειρήματα, και έμεινα έκπληκτος όταν ανακάλυψα, ότι μπορεί κάποιος να
αναπτύξει πολύ ισχυρά επιχειρήματα για την πιθανότητα ύπαρξης του Θεού
πάνω σε ένα αποκλειστικά λογικό υπόβαθρο. Η αρχική αθεϊστική μου
βεβαιότητα, πως «ξέρω ότι δεν υπάρχει Θεός», αναδύθηκε τότε ως η πιο
αβάσιμη εκδοχή. Καθώς εύστοχα έχει παρατηρήσει ο Άγγλος συγγραφέας G. K.
Chesterton, «ο αθεϊσμός είναι το πιο τολμηρό δόγμα, γιατί είναι η
υποστήριξη μιας καθολικής άρνησης».
Αλλά η λογική από μόνη της δεν μπορεί να αποδείξει την ύπαρξη του
Θεού. Η Πίστη είναι λογική συν αποκάλυψη, και αυτή η αποκάλυψη απαιτεί
σκέψη τόσο με το πνεύμα όσο και με το μυαλό. Πρέπει να ακούσει κανείς τη
μουσική, δεν φτάνει να διαβάσει μόνο τις νότες στο πεντάγραμμο. Τελικά,
ένα άλμα πίστης είναι απαραίτητο.
Για μένα, αυτό το άλμα ήρθε στο 27 έτος της ηλικίας μου, όταν η
αναζήτηση για να μάθω περισσότερα για τον Θεό με οδήγησε στον Ιησού
Χριστό. Εδώ παρουσιαζόταν ένα πρόσωπο με ισχυρότατες ιστορικές μαρτυρίες
για τη ζωή του, το οποίο έκανε εκπληκτικές δηλώσεις σχετικά με την
αγάπη προς τον πλησίον, οι δε ισχυρισμοί του, ότι ήταν γιος του Θεού,
απαιτούσαν να πάρω μια απόφαση, για το αν ήταν πλανεμένος ή ήταν όντως ο
γιος του Θεού. Μετά από αντίσταση σχεδόν δύο χρόνων, έγινα ακόλουθος
του Ιησού.
Ορισμένοι με ρώτησαν. Δεν έχει εκραγεί το μυαλό σου; Μπορείς να
αναζητείς το πώς λειτουργεί η ζωή, χρησιμοποιώντας τα εργαλεία της
γενετικής και της μοριακής βιολογίας, και συγχρόνως να λατρεύεις ένα
δημιουργό Θεό; Δεν είναι η εξέλιξη και η πίστη στο Θεό ασυμβίβαστες;
Μπορεί ένας επιστήμονας να πιστεύει σε θαύματα όπως η ανάσταση;
Στην πραγματικότητα, δεν βρίσκω καμία σύγκρουση σ’ αυτά, και το ίδιο
συμβαίνει με το 40% των ενεργών επιστημόνων που δηλώνουν ότι είναι
πιστοί. … Αλλά γιατί δεν θα μπορούσε η εξέλιξη να είναι το σχέδιο του
Θεού για τη δημιουργία; Είναι αλήθεια, ότι αυτό είναι ασυμβίβαστο με μία
κατά γράμμα ερμηνεία της Γένεσης, αλλά ακόμη και ο Ιερός Αυγουστίνος,
δεν ήταν σίγουρος για την ακριβή ερμηνεία της καταπληκτικής αυτής
ιστορίας της δημιουργίας. Το να προσκολληθεί κανείς σε κατά γράμμα
ερμηνείες … δεν είναι σοφό ούτε αναγκαίο…[1].
* * *
Εντυπωσιακή η ομολογία του Collins. Ακόμη και μέσα απ’ τα
επιστημονικά οχυρά της αθεΐας, αναδεικνύει η Αγαθότητα του Θεού
επιστήμονες, οι οποίοι διακηρύττουν περίτρανα την πίστη τους!
Θα ήταν ίσως χρήσιμο να γίνουν δύο σχόλια.
A. Ο Collins, όπως φαίνεται και στο βιβλίο του «Η γλώσσα του
Θεού…»[2] αποδέχεται πλήρως τη θεωρία της εξελίξεως [3]. Ακριβώς λόγω
της τοποθετήσεώς του αυτής, η ομολογία του κορυφαίου γενετιστού εκθέτει
ανεπανόρθωτα όσους χρησιμοποιούν τη θεωρία της εξελίξεως σαν επιχείρημα
εναντίων της πίστης.
B. Το βιβλίο της Γενέσεως περιγράφει γεγονότα, τα οποία, σύμφωνα με
τις σύγχρονες αντιλήψεις, συνέβησαν σε διάστημα 14 δισεκατομμυρίων ετών.
Το ιερό κείμενο αφιερώνει λίγες μόνο σελίδες για τα γεγονότα αυτά και η
αφήγηση απευθύνεται σε ανθρώπους κάθε εποχής, μορφώσεως και ηλικίας.
Και ενώ το βιβλίο είναι Θεόπνευστο και η κάθε του λέξη έχει σημασία, δεν
αποτελεί επιστημονικό εγχειρίδιο, παρ’ ότι περιέχει εντυπωσιακές
επιστημονικές αλήθειες [4]. Η άπειρη Σοφία του Θεού δεν μας έδωσε
έτοιμες επιστημονικές απαντήσεις, μας έδωσε όμως την ικανότητα και τις
αφορμές για επιστημονική διερεύνηση: «…πολλά ἀπεσιώπησεν, τόν ἡμέτερον
νοῦν γυμνάζουσα πρός ἐντρέχειαν (ευστροφία), ἐξ ὀλίγων ἀφορμήν
παρεχομένη ἐπιλογίζεσθε (από λίγες αφορμές να συμπεράνουμε τα
υπόλοιπα)…» γράφει ο Μ. Βασίλειος, (ΕΠΕ 4, 72/4). Το μέλλον, θα δείξει
τι οδό ακολούθησε η Πανσοφία του Θεού για τη δημιουργία της ζωής και του
ανθρώπου. Ένα είναι σίγουρο. Ο Θεός δεν απειλείται απ’ τις
επιστημονικές ανακαλύψεις! «Οὐ γάρ ἐλαττοῦται ἡ ἐπί τοῖς μεγίστοις
ἔκπληξις ἐπειδάν ὁ τρόπος καθ’ ὅν γίνεταί τι τῶν παραδόξων ἐξευρεθῇ»
(δεν μειώνεται ο θαυμασμός μας για τα μεγαλεία της δημιουργίας όταν
ανακαλυφθεί ο τρόπος με τον οποίο έγιναν) λέγει ο Μ. Βασίλειος, Εις την
Εξαήμερον, Ομιλία Α’, 10.
Αυτό που δοκιμάζεται, είναι οι απλουστευμένες και ανθρωπομορφικές
αντιλήψεις μας περί των ενεργειών του Θεού. Κάθε νέα ανακάλυψη αποτελεί
και αποκάλυψη μιας νέας πτυχής της απρόσιτης Σοφίας του Δημιουργού και
αυτό θα πρέπει να μας οδηγεί σε θαυμασμό και δοξολογία [5].
* * *
«… Έχω βρει ότι υπάρχει μία θαυμάσια αρμονία στις συμπληρωματικές
αλήθειες της επιστήμης και της πίστης. Ο Θεός της Βίβλου είναι επίσης ο
Θεός του γονιδιώματος. Ο Θεός μπορεί να βρεθεί στον καθεδρικό ναό ή στο
εργαστήριο. Ερευνώντας τα μεγαλειώδη και θαυμάσια δημιουργήματα του
Θεού, η επιστήμη μπορεί να γίνει ένα μέσο λατρείας», καταλήγει ο
Collins.
[1] Η συνέντευξη δόθηκε τον Απρίλιο του 2007. Χάρη στον Collins
τα αποτελέσματα της μνημειώδους έρευνας στο ανθρώπινο γονιδίωμα
διατέθηκαν ελεύθερα στη διεθνή κοινότητα. Ο Collins (60 ετών σήμερα και
πολυβραβευμένος) είναι διευθυντής του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας (NIH)
των Η.Π.Α..
[2] Στο βιβλίο «Η γλώσσα του Θεού, ένας επιστήμονας δίνει
μαρτυρία για την πίστη» (Ελληνική έκδοση Παπαζήση) ο Collins κάνει
εκτενέστατη ομολογία πίστης.
[3] Οι τοποθετήσεις των πιστών επιστημόνων στο θέμα αυτό
ποικίλλουν. Μερικοί υποστηρίζουν κατά γράμμα ερμηνεία της Γενέσεως
(δημιουργιστές), άλλοι δέχονται περιορισμένη ισχύ της εξελίξεως και
επέμβαση του Θεού σε διάφορα στάδια της ζωής (ευφυής σχεδιασμός) και
άλλοι, όπως ο Collins, πιστεύουν, ότι ο Θεός προίκισε εξ αρχής τη
Δημιουργία με όλες τις δυνάμεις για τη γένεση και εξέλιξη της ζωής.
Υπάρχουν φυσικά και ενδιάμεσες απόψεις. Στο βαθμό που οι τοποθετήσεις
αυτές είναι επιστημονικές υποθέσεις εργασίας, είναι θεμιτές και
σεβαστές.
[4] Ο Arno A. Penzias (βραβείο Νόμπελ 1978) είχε δηλώσει στους
New York Times: «Τα καλύτερα στοιχεία που έχουμε (για τη μεγάλη έκρηξη)
είναι ακριβώς ίδια με αυτά, που θα είχα προβλέψει, εάν δεν είχα τίποτε
άλλο στην διάθεσή μου παρά μόνο τα βιβλία του Μωυσή, τους Ψαλμούς, τη
Βίβλο στο σύνολό της».
[5] «Όταν π.χ. … νόμιζα ότι ο ήλιος γυρίζει γύρω από τη γη,
πίστευα ότι έτσι είχε τάξει ο Δημιουργός… Τώρα που έμαθα το σωστό,
χάρηκα περισσότερο και Τον δοξάζω για την καινούργια και πιο σωστή γνώση
μου. Το επιστημονικό λάθος μου… δεν με εμπόδιζε να πιστεύω στον
Δημιουργό. Η διόρθωσή του… δεν με εξωθεί να Τον αρνηθώ. Αντίθετα, ψηλαφώ
τώρα πιο πολύ και πιο καλά τα ίχνη Του πάνω στη Δημιουργία…»,
Ιερομονάχου Λουκά Γρηγοριάτου, «Πνευματικές προϋποθέσεις για την
προσέγγιση της θεωρίας της εξελίξεως», 26 Ιουλίου 2009. Το κείμενο
μπορεί να αναζητηθεί στο http://www.tideon.org.
————————————————————————–
Μετά τη μεταστροφή μου στην πίστη στο Θεό, διέθεσα σημαντικό χρόνο
για να διακρίνω τα χαρακτηριστικά του. Αισθάνθηκα μια αυξανόμενη λαχτάρα
να τον πλησιάσω, και άρχισα να καταλαβαίνω ότι αυτό το πράγμα είναι η
προσευχή.
Η προσευχή δεν είναι, όπως πολλοί νομίζουν, μια ευκαιρία για να
καταφέρουμε το Θεό να κάνει αυτό που θέλουμε. Η προσευχή είναι ο τρόπος
να αναζητήσουμε σχέση με το Θεό, να προσπαθήσουμε να συλλάβουμε την
άποψή Του, για τα ζητήματα που προβληματίζουν τη ζωή μας. Που μας
προξενούν αμηχανία, απορία και στενοχώρια.
Ήταν δύσκολη αυτή η σχέση. Όσο περισσότερο καταλάβαινα την παρουσία
Του, τόσο η καθαρότητα και η αγιότητά του φαίνονταν απλησίαστα, και τόσο
σκοτεινότερες φαινόντουσαν οι δικές μου σκέψεις και πράξεις, μέσα σ’
αυτό το λαμπερό φως.
Άρχισα να συνειδητοποιώ όλο και περισσότερο την αδυναμία μου να κάνω
το σωστό, έστω και για μια ημέρα. Μπορούσα να βρω πολλές δικαιολογίες,
αλλά όταν ήμουνα πραγματικά τίμιος με τον εαυτό μου, υπερηφάνεια,
απάθεια και οργή νικούσαν τις εσωτερικές μου μάχες. Δεν είχα ποτέ πριν
σκεφθεί να αποδώσω στον εαυτό μου το χαρακτηρισμό «αμαρτωλός», αλλά τώρα
ήταν οδυνηρά φανερό ότι αυτή η «παλιομοδίτικη» λέξη, από την οποία πριν
είχα αποστασιοποιηθεί, ταίριαζε με απόλυτη ακρίβεια.