Το λογοτεχνικό έργο “Έγκλημα και Τιμωρία” του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι και το φόντο μέσα στο οποίο συγγραφέας έγραψε αυτό το αριστούργημα της παγκόσμιας λογοτεχνίας.
Ο Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι (11 Νοεμβρίου 1821 – 9 Φεβρουαρίου 1881) ήταν μια από τις πιο εμβληματικές φυσιογνωμίες της ρωσικής και παγκόσμιας λογοτεχνίας. Στη Ρωσία του 19ου αιώνα ζει και γράφει ο μυθιστοριογράφος πεζογραφικά έργα, τα οποία είναι εμπνευσμένα από την εποχή του. Το κοινωνικό και πολιτικό περιβάλλον δίνει το πλαίσιο για τη δημιουργία μυθοπλαστικών ιστοριών που εμπεριέχουν φιλοσοφικούς, θρησκευτικούς και ψυχολογικούς στοχασμούς.
Ρεαλισμός με φόντο τη τσαρική Ρωσία του 19ου αιώνα
Το ψυχολογικό μυθιστόρημα “Έγκλημα και τιμωρία” ανήκει στο λογοτεχνικό ρεύμα του ρεαλισμού, περιγράφοντας την πραγματικότητα με ρεαλιστικό τρόπο. Ο συγγραφέας κατόρθωσε να εκφράσει την καθημερινή ζωή των κατατρεγμένων κατοίκων της Πετρούπολης στην τσαρική Ρωσία του 19ου αιώνα. Στο εσωτερικό της αυτοκρατορίας οι άνθρωποι ζούσαν μέσα σε συνθήκες εξαθλίωσης, καθώς διατηρούνταν ο θεσμός της δουλοπαροικίας και τα φαινόμενα διαφθοράς στο παλάτι. Ειδικότερα η επιβίωση των χωρικών, των υπαλλήλων και των φοιτητών ήταν πολύ δύσκολη.
Ο Ντοστογιέφσκι έγινε μέλος σε ένα σοσιαλιστικό κύκλο, ο οποίος έκανε συναντήσεις με στόχο τον διάλογο για κοινωνικές αλλαγές όπως την κατάργηση της δουλοπαροικίας και την ελευθερία του Τύπου. Ωστόσο, η κυβέρνηση του Τσάρου Νικολάου Α’ τους θεώρησε επικίνδυνους για την αυτοκρατορία και τους καταδίκασε σε εκτέλεση, την οποία γλίτωσαν τελευταία στιγμή, εξορίζοντάς τους στη Σιβηρία με καταναγκαστικά και σκληρά έργα.
Στην πορεία ο Ντοστογιέφσκι αλλάζει ιδεολογία και επηρεασμένος από τις χριστιανικές του πεποιθήσεις καταγγέλλει τον σοσιαλισμό, αλλά απορρίπτει ταυτόχρονα θεσμούς όπως η φεουδαρχία και η ολιγαρχία. Βαθιά ειρηνιστής αποδοκίμαζε κάθε βίαιη επανάσταση. Ο ίδιος πίστευε ότι μόνο η ηθική και η πίστη μπορεί να βελτιώσει τα προβλήματα που αντιμετώπιζε η κοινωνία. Αυτός αναδεικνύεται και στα γραπτά του.
Η πλοκή του μυθιστορήματος που δημοσιεύτηκε σε… δόσεις
Τους πρώτους δύο μήνες του 1866, δημοσιεύτηκαν τα πρώτα μέρη του πιο διάσημου έργου του Έγκλημα και Τιμωρία. Σύμφωνα με την πλοκή ο νεαρός φοιτητής Ρασκόλινκοφ στην προσπάθειά του να ληστέψει μια ηλικιωμένη τοκογλύφο θα καταλήξει – χωρίς να το έχει σχεδιάσει – στο να δολοφονήσει εκείνη και την αδερφή της. Παρά το γεγονός ότι η αστυνομία δεν έχει επαρκή στοιχεία για να προχωρήσει στη σύλληψή του, εκείνος βασανιζόμενος από τύψεις και με παρότρυνση της ερωτικής συντρόφου του, της Σόνιας, θα παραδοθεί στην αρχές.
Το ψυχογράφημα της απελπισίας
Στο μυθιστόρημα ψυχογραφείται ο κεντρικός ήρωας και διαφαίνεται το αίσθημα της απογοήτευσης, της απελπισίας και της αγανάκτησης που τον οδήγησαν στο έγκλημα. Οι συνθήκες της ακραίας φτώχειας του ίδιου και της οικογένειάς του τον εξώθησαν σε αυτή την αποτρόπαια πράξη. Ο φόβος και η ανασφάλεια για την επιβίωση, την ολοκλήρωση των σπουδών και την πραγματοποίηση των ονείρων του λειτούργησε τελικά εις βάρος του. Ο συγγραφέας προσπαθεί να αναλύσει τα κίνητρα της πράξης του και να αποτυπώσει τον ψυχικό του κόσμο. Είναι φανερό ότι το συναίσθημα θόλωσε τη λογική του νεαρού φοιτητή. Τα ανθρώπινα πάθη όταν κυριεύουν τον άνθρωπο έχουν ως αποτέλεσμα τις ακραίες συμπεριφορές και πράξεις.
Έτσι, η αιτία του κακού κατά τον Ντοστογιέφσκι δεν βρίσκεται μόνο σε εξωτερικούς παράγοντες (οικονομική εξαθλίωση, διαφθορά, εκμετάλλευση) αλλά και σε εσωτερικούς, μέσα στην ίδια την ψυχή και τον χαρακτήρα κάθε ανθρώπου. Και οι δύο αυτοί παράγοντες καθορίζουν τη ζωή του. Η αληθινή πίστη και αγάπη, κατά τον συγγραφέα, μπορεί να σώσει κάθε αδικημένη ύπαρξη σ’ αυτόν τον κόσμο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου