ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΟΡΙΑ ΣΤΗ ΣΥΓΧΩΡΕΣΗ;

ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΟΡΙΑ ΣΤΗ ΣΥΓΧΩΡΕΣΗ;

Συγγραφέας: kantonopou στις 1st Μαρτίου 2014

Με ενοχλούν οι άλλοι   

 

    Το καράβι        

(Μουσική και στίχοι Παύλος Παυλίδης, Ερμηνεία Ξύλινα Σπαθιά, από τον δίσκο  Μια ματιά σαν βροχή)

Αν συγχωρέσεις τον εαυτό σου, αν καταφέρεις ν’ αγαπήσεις λένε
αυτό το μαύρο φως αλλάζει χρώμα, νομίζω λένε κάτι ακόμα.
Μοιάζουνε μαύρα τα νερά που ταξιδεύουμε όμως εμείς βλέπουμε χρώματα κι ακόμα
πάνω στο Boundy λένε αντέχουμε.
Στα μονοπάτια αυτά που χάραξες τα φίδια ζητάνε να συρθώ για να περάσω.
Θα κατεβαίνω μέχρι να φτάσω, κάτω από τόνους πλαστικά σκουπίδια, 
εκεί που λάμπουν τα χαμένα δαχτυλίδια, στην αμμουδιά σου.
Να μη ξεχάσω της μοναξιάς μου το γεράκι να γυμνάσω.
Τα φίδια κρέμονται απ’ το δέντρο σαν θηλιά μα αν τους ξεφύγω μπορεί να πιάσω
το άλογο σου απ’ το λαιμό και αγκαλιά να ταξιδεύουμε μέσα στη μέρα
που χρόνια τώρα τρέχω να προφτάσω. 
Τί είν’ η γαλήνη, τι είν’ η γαλήνη; 
Αν συγχωρέσεις τον εαυτό σου
λένε πως βλέπεις την απάντηση γραμμένη στη σελήνη. 

Ερμηνευτικά Σχόλια

Αν συγχωρέσεις τον εαυτό σου:  φαίνεται το πιο εύκολο, όμως δεν είναι. Αυτός που μπορεί να συγχωρέσει τον εαυτό του, την ίδια στιγμή μπορεί να συγχωρέσει και τους άλλους. Συγχωρώ τον εαυτό μου σημαίνει ότι καταλαβαίνω τα λάθη μου, σημαίνει ότι παίρνω την απόφαση να αλλάξω ζωή, δεν συμβιβάζομαι με τη λογική ότι «αυτός είναι ο χαρακτήρας μου και αν σας αρέσει», αλλά  κάνω το βήμα να γίνω διαφορετικός.  Την ίδια στιγμή δεν παραμένω στην κατάθλιψη ότι δεν μπορώ να τα καταφέρω, με αποτέλεσμα να γίνομαι θύμα των άλλων, να συμβιβάζομαι με την ήττα ή την κακομεταχείριση. Συγχωρώ τον εαυτό μου δεν σημαίνει ότι δικαιολογώ τα πάντα, αλλά κάνω το βήμα να είμαι ταπεινός διότι αντιλαμβάνομαι ότι έχω τρωτά και την ίδια στιγμή να μετανοήσω, να αλλάξω.    

αυτό το μαύρο φως αλλάζει χρώμα: το μαύρο είναι η απουσία φωτός. Η αλλαγή χρώματος σημαίνει ότι ο εαυτός σου γίνεται πιο φωτεινός και την ίδια στιγμή μπορεί να αγαπήσεις και τους άλλους, που σημαίνει να τους συγχωρήσεις για ό,τι κακό σου έχουν κάνει ή για ό,τι δεν καταλαβαίνουν ότι σε έβλαψαν. «Τα εν γνώσει και εν αγνοία πταίσματα» ζητά η Εκκλησία από το Θεό να συγχωρέσει.

πάνω στο Μπάουντι αντέχουμε: η Ανταρσία του Μπάουντυ ήταν μια ανταρσία που εκδηλώθηκε στο πλοίο του Βρετανικού Βασιλικού Ναυτικού HMS Bounty στις 28/04/1789. Της ανταρσίας ηγούνταν ο Κρίστιαν Φλέτσερ εναντίον του διοικούντος αξιωματικού Υπολοχογαγού Γουίλλιαμ Μπλάι. Σύμφωνα με τις περισσότερες μαρτυρίες λόγοι της ανταρσίας που πραγματοποίησαν οι ναυτικοί αποτέλεσαν η ειδυλλιακή ζωή στο νησί του Ειρηνικού, Ταϊτή, αλλά και η σκληρή μεταχείριση που τους επιφύλασσε σε καθημερινή βάση ο καπετάνιος Μπλάι. Στο τραγούδι  γίνεται αναφορά στην ανάγκη του ανθρώπου να μην παραμένει συμβιβασμένος με το κακό, καθώς ταξιδεύει σε μαύρα νερά, στις δυσκολίες του κόσμου και των ανθρώπινων σχέσεων.   

Στα μονοπάτια αυτά που χάραξες: μέσα από τις σχέσεις με τους άλλους ο καθένας καλείται να περάσει τα φίδια, τους πειρασμούς, τις δυσκολίες που του προκαλούν και να αφήσει πίσω του όλα τα πλαστικά σκουπίδια που υπάρχουν στη ζωή, για να βρει την αλήθεια στο πρόσωπο του άλλου, το δαχτυλίδι που έχει κρυμμένο στην καρδιά του, δηλαδή να βρει για ποιο λόγο αξίζει να έχει σχέση μαζί του και την ίδια στιγμή να βρει ποιο είναι το δικό του χαμένο δαχτυλίδι, το δικό του καλό εαυτό, ό,τι αξίζει στον ίδιο. Χωρίς συγχώρηση δεν μπορεί αν υπάρξει εύρεση του καλού μας εαυτού, ούτε και των άλλων.   

της μοναξιάς μου το γεράκι: το γεράκι συμβολίζει τον αγγελιοφόρο του ουρανού στα παραμύθι και αλλού την ψυχή. Ο άνθρωπος καλείται να γυμνάσει το γεράκι της μοναξιάς του, να καταστήσει δηλαδή τον εαυτό του έτοιμο να μπορεί να βλέπει τα μηνύματα που του στέλνουν οι άλλοι και την ίδια στιγμή να μπορεί να μην νικηθεί από τη μοναξιά στον κόπο του, καθώς οι περισσότεροι συμπεριφέρονται με κριτήριο μόνο τον εαυτό τους.   

το άλογό σου απ’ το λαιμό: η συγχώρηση, η εύρεση του πολύτιμου, η νίκη κατά του κακού εαυτού μου δεν αρκούν για να υπάρξει μια γνήσια σχέση. Χρειάζεται και ο άλλος ή οι άλλοι να παλέψουν στην ίδια κατεύθυνση. Αλλιώς ματαιοπονούμε, οπότε καλύτερα  είναι να συγχωρούμε, να προσευχόμαστε και να προχωρούμε στη ζωή μας.

Γαλήνη: είναι η κατάσταση του ανθρώπου που κοιτάζει στον ουρανό, νιώθει την συνείδησή του ήσυχη στην γαλήνη της νύχτας και μπορεί να προχωρήσει στην ζωή του. Χωρίς συγχώρεση όμως τόσο του εαυτού μας όσο και των άλλων δεν μπορούμε να προχωρήσουμε. Αλλά και οι άλλοι χρειάζεται να βοηθηθούν από εμάς ή εμείς από αυτούς, για να υπάρξει από κοινού πορεία. Το τραγούδι αυτό πάντως δείχνει ότι η ζωή είναι ταξίδι σε ένα καράβι στο οποίο συνυπάρχουμε πολλοί. Για να είναι επιτυχημένο το ταξίδι, χρειάζεται αμοιβαιότητα.

Β. Με ενοχλούν οι άλλοι-μπορώ να τους συγχωρέσω;  

Στην καθημερινότητά μας νιώθουμε συχνά τους συμμαθητές μας, τους φίλους μας, τα αδέρφια μας, αλλά και άλλους ανθρώπους να κάνουν τη ζωή μας δύσκολη. Να μην μας αφήνουν να χαρούμε. Από την άλλη, βλέπουμε πολλές φορές κάποιους να έχουν κάτι εις βάρος μας χωρίς να μπορούμε να καταλάβουμε γιατί συμβαίνει αυτό. Νιώθουμε ότι κάποιοι μας φέρονται εχθρικά ή γίνονται ενοχλητικοί ή μας κουράζουν. Ποια πρέπει να είναι η στάση μας;

Το εύκολο είναι να κρατήσουμε κακία. Να τους κατηγορούμε κι εμείς με τη σειρά μας ή να κλειστούμε στον εαυτό μας. Από την άλλη καλούμαστε να απαντήσουμε στο ερώτημα: πώς να προστατέψουμε τον εαυτό μας; Ιδίως όταν υπάρχει περίπτωσηbullying, όταν δηλαδή η παρενόχληση δεν είναι απλώς πείραγμα ή κούραση που κάποιοι άνθρωποι μας προκαλούν, αλλά έχει να κάνει με την συνεχή κακή συμπεριφορά εναντίον μας, η οποία μας απομονώνει ή μας κάνει να έχουμε συνεχώς λογισμούς εις βάρος των άλλων, μας ζορίζει και μας κάνει να είμαστε θύματα κακής συμπεριφοράς.

Υπάρχουν τρόποι αντίδρασης. Πρώτα η αναφορά μας σε όσους δικαιούνται και πρέπει να μας προστατεύσουν. Και δεν είναι κάρφωμα αυτή η αναφορά, αλλά υγιής αντίδραση. Δεν δικαιούται κανείς να παίζει με τα συναισθήματά μας, με την διάθεση της ψυχής μας, να δείχνει κακία επειδή «έτσι είναι» από το χαρακτήρα του. Χρειάζεται να καταλαβαίνουμε ότι το ζητούμε βοήθεια και το να υπάρχουν κάποια όρια στη συμπεριφορά είναι ένα λελογισμένο ρίσκο το οποίο πρέπει να παίρνουμε. Επίσης, δεν δικαιούνται οι μεγαλύτεροι να μένουν ασυγκίνητοι στις κακές συμπεριφορές. Πρέπει να παρεμβαίνουν άμεσα και αποφασιστικά.

Όλα αυτά όμως δεν δικαιώνουν την κακία εις βάρος των όσων μας στενοχωρούν, όσων μας ενοχλούν. Η στάση ζωής της Εκκλησίας είναι η συγχώρηση. Είναι άλλο να επιβάλλονται οι απαραίτητες ποινές από εκείνους που έχουν την ευθύνη και άλλο η κακία στην καρδιά μας, την οποία δεν επ’ ουδενί δικαιούμαστε να κρατήσουμε. Άλλωστε ο Χριστός μας έδειξε το παράδειγμα, συγχωρώντας όλους όσους Τον σταύρωσαν. Η ζωή της Εκκλησίας, η εξομολόγηση, η θεία κοινωνία, η μελέτη της Καινής Διαθήκης, η καλλιέργεια των αρετών, κυρίως της υπομονής και της πραότητας, μας βοηθούν πολύ.    

Παράλληλα, δεν μπορούμε να ξεχάσουμε τι σημαίνει σεβασμός προς τους άλλους και προς τον εαυτό μας. Πολλές φορές με τον εγωισμό ή την υπερηφάνειά μας ή με την κακή συμπεριφορά μας, με το να είμαστε μυγιάγγιχτοι προκαλούμε την ειρωνεία και την κακία των άλλων. Γι’ αυτό και χρειαζόμαστε αυτοσεβασμό και σεβασμό στους άλλους πρωτίστως και την ίδια στιγμή, όταν διαπιστώνουμε ότι με τους άλλους δεν μπορούμε να κρατήσουμε ζωντανή την όποια σχέση μας γιατί μας κουράζουν και τους κουράζουμε, καλό είναι να ξεκινάμε κάτι καινούριο. Ο φόβος της μοναξιάς δεν μπορεί να αποτελεί άλλοθι για κακής ποιότητας σχέσεις. Κι εδώ ο καθένας έχει την ευθύνη για τον εαυτό του. 

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ ΠΟΛΕΩΣ 

ΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΡΟΦΙΑ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ-ΛΥΚΕΙΟΥ

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ  19              

22.2.2014

 π.Θεμιστοκλής Μουρτζανός